Verbetering van je huid
Een van de grootste motivaties om gezonder te gaan eten is ongetwijfeld het verlangen om een mooiere huid te krijgen. Dat is ook niet zo gek, aangezien de huid er flink van langs krijgt van verschillende kanten. Niet alleen lang bestaande factoren zoals zonlicht, wind en droogte, maar sinds vrij recent ook verschillende nieuwere uitdagingen zoals chemicaliën, sigarettenrook, zware metalen en verkeerde voeding.
Veel mensen worstelen met huidproblemen zoals droge huid, rimpels, acné en roosvorming. Dit kan een grote impact hebben op je zelfvertrouwen als je niet weet hoe je deze problemen op kan lossen.
In dit verhaal wil ik je meenemen naar enkele oorzaken en oplossingen die je kunt toepassen om de conditie van je huid te verbeteren. Voeding en voedingsstoffen kunnen het verschil maken, maar ook het oplossen van sommige klachten die je misschien nog niet eerder in verband had gebracht met je situatie. Of je wilt gewoon weten hoe je een gave huid zo lang mogelijk kan beschermen.
Welke oorzaken kunnen er zijn van een verstoorde huid?
Iedereen is anders en daarom zijn er ook zoveel oorzaken als er mensen zijn. Daarnaast werkt de buitenwereld erg nauw samen met onze organen. Denk maar aan een buikgriep als gevolg van een onbekende bacterie op vakantie. Dit geeft ongelofelijk veel variabelen die allemaal mee kunnen spelen. Echter zijn er wel veel voorkomende redenen van een ongezonde huid. We gaan er een paar bekijken:
- stress
- spijsverteringsproblemen en antibiotica
- verkeerde vetzuren uit voeding
- weersomstandigheden
- onvoldoende voedingsstoffen
Eerste stap: stress en emoties ruimte geven
Kortdurende stress is geweldig! Het is een teken dat je lichaam je beschermt tegen gevaar. Je krijgt meer energie, meer kracht en alertheid en bent klaar om te vechten of te vluchten. Wanneer dit niet zou gebeuren zou je kans op overleving drastisch afnemen. Echter, wanneer stress te lang duurt slaat het om en raak je op een gegeven moment uitgeput. Langdurige stress en spanningen zijn funest voor je huid. Je lichaam wordt na een paar weken onafgebroken stress letterlijk in een slaapstand gezet en veel kostbare voedingsstoffen worden gebruikt om oorlog te voeren met je (ingebeelde) vijand. Een tweede aspect is emoties die niet geuit worden. Je huid heeft ook een signaalfunctie. Wanneer je sommige emoties niet wilt of kunt uiten, zal je huid hierop reageren door verstoringen te laten zien. Een bekend voorbeeld is blozen, maar het kan letterlijk alles zijn. Misschien heb je acné omdat je eigenlijk je werk niet leuk vindt en probeert je lichaam je minder ontvankelijk te maken voor de omgeving, zodat je eenvoudiger kan besluiten om ander werk te zoeken. Wanneer je je stress verlaagt merk je dat er veel druk van de ketel verdwijnt die anders een stuwing naar je hoofd veroorzaakt. Langdurige spanningen activeren je immuunsysteem waardoor je eenvoudiger ontstekingen kunt krijgen, die je weer op je huid te zien krijgt.
Oplossingen
Wanneer je stress voelt, neem dan een minuut om alles toe te laten wat je voelt. Richt je aandacht op je lichaam en adem alle spanning eruit met elke uitademing. De onrust is een vriend, want het lichaam beschermt je tegen gevaar. Vraag je af of je gedachten rationeel zijn, of negatief en onlogisch. En benoem ze om ze te ontmaskeren. Wanneer weet je dat je stress hebt? Als je `s avonds na je werk of in het weekend niet kunt ontspannen. Stress hoeft niet hevig te voelen, vaak is het een onderhuids gevoel dat je niet lekker los kunt laten wanneer er geen reden is om spanning te voelen. Tijdens stress verbruik je enorm veel magnesium. Dit mineraal laat je spieren ontspannen en kalmeert je zenuwen. Magnesium is je “verdedigingsmuur” van voedingsstoffen: zodra je magnesium laag is, zal je voorraad van andere nutriënten sneller verbruikt worden. Dit heeft te maken met de stressverlagende eigenschap van het mineraal. Stress is een nutriëntenvreter. Ook neem je dan minder voedingsstoffen op uit je voeding, hoe gezond je maaltijd ook is want je darmen krijgen minder aandacht dan je spieren en hersenen. Je bent daarom niet wat je eet, maar wat je verteerd. Magnesium in de vorm van magnesiumcitraat of magnesiumbisglycinaat beschermt je deels tegen de gevolgen van stress. Je kunt ook extra energie gebruiken wanneer je het gevoel hebt dat je de oplossing niet kan vinden omdat je zo moe bent. Dan kan je naast magnesium ook voor Ashwagandha gaan. Dit kruid uit de Ayurvedische traditie verhoogd je kracht en herstelt tijdelijk je energie zodat je met een plan aan de slag kunt gaan. Zolang je stress hebt, sta je in een afbraakstand en is de kans op huidverbetering heel erg klein. Dit is daarom je eerst stap.
Spijsvertering en antibiotica
Om alle waardevolle voedingsmiddelen op te nemen heb je een prachtig spijsverteringsstelsel tot je beschikking. Helaas kan het soms ook vastlopen en mis je veel rendement van je heerlijke maaltijd. De relatie tussen de darm en de huid is inmiddels goed onderzocht. Je darmen laten via je huid weten hoe ze er aan toe zijn. Je weet dat er iets mis is als je:
- drijvende ontlasting hebt. Vet is lichter dan water, dus onverteerd vet zegt iets over de darmen, lever of alvleesklier.
- ontlasting die een koollucht heeft. Dit wil zeggen dat je alvleesklier mogelijk uitgeput is. Koolhydraten worden niet goed verteerd.
- ontlasting een ammoniaklucht heeft. Ammoniak is een afbraakproduct van eiwit. Dat wil zeggen dat je eiwitopname niet goed is, en je weefsel aan het verbranden bent. Niet handig, want je bot bestaat grotendeels uit eiwit. Ook kan het zijn dat je te zwaar traint en te weinig eet, waardoor je lichaam je eiwitten uit je spieren als brandstof gebruikt. Je herkent dit misschien van de zurige lucht in een kleedkamer van de sportschool.
- ontlasting een acetonlucht heeft. Vet heeft als afvalproduct ketonlichaampjes. Je vet wordt niet goed verteerd waardoor je onverteerde resten ruikt. Aceton is net als ammoniak ook een neurotoxine, wat betekent dat het giftig is voor je hersenen. Je eet misschien te veel koolhydraten, waardoor je lichaam niet goed met vet kan omgaan. Hoe meer koolhydraten je eet, hoe moeizamer je vetverbranding verloopt.
- plakkerige ontlasting hebt. Dit wijst vaak op een verstoorde galwerking. Omdat de darmen niet goed werken, krijgt de lever onverteerde resten te verwerken. En hierdoor gaat de galproductie achteruit. Je kunt dit deels verhelpen door tussendoortjes te vermijden. Zo krijgt je lever tussen de maaltijden door rust om even bij te komen.
- een opgeblazen buik hebt en moe bent. De darmbacteriën doen het grootste werk van de vertering. Na een antibioticakuur of een periode van stress kunnen de gunstige bacteriën verminderen, waardoor je problemen krijgt met de afbraak en vertering van voedsel. Als de vertering te lang duurt kan het gaan gisten in de darmen, wat een opgeblazen gevoel en winderigheid kan veroorzaakt.
- na een paar uur weer honger hebt. Als je trillerig, gaperig en leeg bent tussen je drie maaltijden heb je waarschijnlijk last van insulineresistentie. Dit komt voor bij zo`n 55% van de Nederlandse bevolking. Wat er gebeurt is dat je zoveel insuline produceert dat je lichaamscellen er ongevoelig voor worden. Dit is in feite een voorstadium van diabetes type 2. Je hebt voldoende glucose in je bloed, maar het kan de cel niet in, omdat de “deurbel” (receptor) voor insuline overbelast is door het continue signaal.
- last hebt van brandend maagzuur. Dit kan te maken hebben met je alvleesklier en je darmen. Vaak vermindert het probleem wanneer je de darmen verbetert. Problemen met maagzuur zijn best serieus omdat je lichaam maagzuur gebruikt als een desinfectiemiddel tegen bacteriën, virussen en schimmels.
- last hebt van candida of blaasontsteking. Vaak is er sprake van een verstoorde darmflora.
Oplossingen
De volgende vuistregels kunnen je helpen het probleem op te lossen:
- vermijdt gerafineerde suikers zoveel je kan. Hier was je waarschijnlijk al, maar toch verdient het de moeite om er eens extra naar te kijken. Simpel gezegd kan je stellen dat: 1) gunstige schimmels (die zijn er ook) en bacteriën op vezels uit fruit, groenten en paddenstoelen leven en 2) schadelijke schimmels en bacteriën op suiker leven, én op zetmeel. Je leest het goed: zetmeel is wat betreft je darmen ook een snelle suiker. Aardappelen, mais, brood en pasta`s etc vallen onder de zetmeelrijke voeding. Zetmeel haalt de glans uit je huid, terwijl fruit dit juist teruggeeft. Zoete aardappel, knolselderij, bieten, pompoen en havermout zijn veel milder voor de darmen omdat ze vooral de gunstige bacteriën ondersteunen en de bloedsuikerspiegel ondersteunen. Hierover straks meer.
- zuivel met mate. Vrijwel alle zuivel waar we toegang tot hebben is gepasteuriseerd, waardoor het geen enzymen meer bevat die het voor ons voorverteren. Veel mensen zijn erg gevoelig voor zuivel, en merken dit direct aan hun huid. Als je rauwe melk of rauwe kaas kunt vinden is dit zeker aan te raden in plaats van de verhitte variant.
- gebruik probiotica. Gebruik probiotica om je darmen te voorzien van gunstige bacteriën die vervolgens de “vaste” darmbewoners ondersteunen hun werk te doen. Een breed-spectrum probiotica is het best en bevat minstens L. plantarus óf B. Infantus. Beide stammen zijn erg gunstig voor het herstel in de darm. Vooral na een antibioticakuur is het essentieel dat je de darmflora weer koloniseerd met de juiste bacteriën.
- gebruik gefermenteerd voedsel. Zuurkool, komboecha en kefir bevatten een bom aan gunstige levende bacteriën die je darmen ondersteunen. Als je er gevoelig voor bent en merkt dat ze je huid erger maken, neem dan eerst probiotica om de basis goed te krijgen. Bulgaarse yoghurt is een gok, omdat niet iedereen goed tegen zuivel kan. Test het uit en als het niet goed voelt kun je het beter laten staan.
- prebiotica. Gunstige vezels zoals inulinepoeder, chiazaadjes, haverkiemen en psyllium (vlozaad) kun je ook als extra toevoeging nemen in bijvoorbeeld een smoothie. Ze verbeteren niet alleen je stoelgang, maar zijn ook krachtvoer voor je gunstige bacteriën.
- enzymen. Als je merkt dat je ontlasting niet is zoals het moet zijn (worstvormig en gebonden: de Cubaanse sigaar is goed) is het verstandig enzymen te gebruiken. Deze stofjes helpen je lichaam het voedsel in stukjes te breken waardoor ze makkelijker in de darmen opgenomen kunnen worden. Enzymen zijn essentieel voor je vertering en kunnen het verschil maken in je herstel.
- leverreiniging. De meest eenvoudige en voordelige manier van een leverreiniging is sporten op nuchtere maag, af en toe een maaltijd overslaan en veel water drinken. Je kan dit zien als onderhoud. Wanneer je merkt dat je:
– jeuk hebt zonder zichtbare plekken
– veel vermoeid en ongeduldig bent
– drijvende ontlasting hebt
– misselijkheid en een afkeer van vet eten hebt kan je ook kiezen voor een supplement als mariadistel en/of artisjok. Deze kruiden helpen je lever afval kwijt te raken, zodat je verder kunt met je volgende stap. Ook chlorella werkt heel goed op de ontgifting. Niet omdat het de lever bijzonder activeert, maar omdat het gifstoffen uit het bloed kan vangen. Chlorella is fantastisch voor de huid op verschillende manieren, dus als basisondersteuning is het een van de beste methoden om je te huid te verbeteren. - Vitamine K. Vitamine K is esentieel in het activeren van het hormoon osteocalcine. Hierdoor kunnen we calcium in ons lichaam opslaan. Al zou je verwachten dat dit alleen met de botten te maken heeft, is dit helemaal niet het geval. Opneembaar calcium voorkomt dat calcium in onze huid opslaat en vroegtijdig rimpels veroorzaakt. De huid hoort veel elastine te bevatten en soepel te blijven. Calcium maakt deze structuren juist stug. Vitamine K wordt in de darmen geproduceerd en komt voor in mosselen en gefermenteerde producten. Ook is het mogelijk een vitamine K2 supplement te gebruiken. Ga dan voor een dosering van 75 mcg per dag.
Vetzuren uit je voeding
Er zijn weinig dingen zo belangrijk voor je huid als vetzuren. Vetzuren werken niet alleen als voeding, maar vooral ook als signaalstof. Sommige vetzuren activeren het immuunsysteem, terwijl andere vetzuren dit juist kalmeren. Met name wanneer je een onrustige huid hebt wil je deze zoveel mogelijk kalmeren. Ons dieet lijkt erg uit balans te zijn wat vetzuren betreft. Links zien we de optimale balans en rechts de huidige situatie. Te veel granen, zonnebloemolie en industrievlees geeft ons te veel omega 6 vetzuren die ontstekingen kunnen veroorzaken.
Oplossingen
Let op: Voordat je vetzuren wilt gebruiken, hoort eerst de lever en spijsvertering in orde te zijn. Anders kan je lichaam deze stoffen niet opnemen. En dat is zonde van je inspanningen!
- Omega 3 vetzuren. Omega 3 vetzuren zijn onmisbaar om je immuunsysteem perfect te laten functioneren. Het lichaam heeft letterlijk geen andere mogelijkheid om definitief een ontstekingsreactie weer stop te zetten. 3 maal per week vette vis eten is natuurlijk optimaal, maar wat als je geen vis lust? Helaas werken lijnzaad, chiazaad en andere plantaardige omega 3 vetzuren minder goed. Het gaat om de omgezette vormen EPA en DHA en met name EPA. De omzetting van plantaardig (alfalinoleenzuur) naar actief (EPA en DHA) is erg moeizaam waardoor je het gewenste effect gewoon niet bereikt wanneer je al onrust hebt in je lichaam. Visolie is zeker het overwegen waard. Maar als je liever geen vis eet kun je krillolie of algenolie overwegen. Krill zijn miniscule garnaaltjes die zeer duurzaam zijn, aangezien ze sneller voortplanten dan we ze kunnen vangen. Het voordeel van krill is dat het ook een antioxidant is en beter opneembaar is dan gewone vis(olie). Algenolie is een plantaardige vorm van EPA en DHA die wel effectief blijkt en begint inmiddels snel overal op de gezondheidsmarkt te verschijnen. Levertraan is zoals gezegd niet alleen goed, maar ook breed omdat het tevens vitamine A en D bevat. Omega 3 vetzuren beschermen je huid tegen UV straling.
- Vermijden van teveel omega 6. Linolzuur is het vetzuur in de omega 6 groep. Linolzuur is essentieel, dus we hebben het absoluut nodig. Maar wat de margarinefabrikanten je niet vertellen is dat 12 gram per dag genoeg is. Door zonnebloemolie, granen, margarines en bio-industrieel vlees te eten krijgen we elke dag een linolzuurbom binnen die de hele vetzuurbalans in de war schopt. Het resultaat is acné, vette huid en ontstekingen. Probeer je inname linolzuur te verminderen en kies meer voor voeding uit de omega 9 groep.
- Eet meer omega 9. Olijfolie en avocado bevatten omega 9 vetzuren en zijn ongelofelijk goede voeding voor je huid. Het vetzuur is ontstekingsremmend en dit merk je.
- Vermijden van gefrituurd voedsel. Voedsel uit de snackbar is ongeveer het slechtste wat je je huid kan aandoen. Niet alleen zijn het omega 6 vetzuren, het is ook zetmeel en vleesafval dat zodanig verhit is dat je lichaam er letterlijk schade van krijgt. Frituur is puur ontstekingsvoedsel. Je merkt dit vaak al na een dag aan een vette huid en pukkels.
Tip: heb je ook wel eens pukkels na het eten van chocolade? Vaak komt dit niet door de cacao, maar door het vet in de reep. Probeer dan eens rauwe cacaopoeder om je eigen chocolade te maken of doe het in een smoothie.
Weersomstandigheden
Dit is een factor waar vrijwel iedereen mee te maken heeft. UV straling, wind en regen. Ze hoeven geen probleem te zijn, zolang je je huid maar goed beschermt en onderhoudt met dat wat het nodig heeft.
Oplossingen
- Aloë vera gel. Na een dag zon is je huid erg onrustig en smacht het naar verkoeling. Door Aloë vera gel te smeren geef je je huid de verkoeling en nutriënten die het nodig heeft. Je merkt dat je huid het binnen een paar seconden opgeslokt heeft.
- Kokosolie. Kokosolie bevat carotenen die als een antioxidant en filter werken tegen zonlicht. Zo`n 25% van de UV straling kun je opvangen door kokosolie op je huid te gebruiken als natuurlijke zonnebrand.
- Vitamine A. Vitamine A (retinol) is de omgezette vorm van bètacaroteen. Met name acné en vroegtijdige huidveroudering zijn vaak het gevolg van een vitamine A tekort, net als een ruwe schubbige huid. De beste bronnen van vitamine A zijn eigeel, lever en levertraan. Vooral levertraan is fantastisch omdat het genoeg vitamine A geeft. Levertraan geeft overigens ook vitamine D en omega 3 vetzuren. Deze combinatie is een echte huidcoctail.
- Vitamine C. Een van de beste antioxidanten voor de huid is vitamine C. Naast een beschermstof is ook vitamine C een echte huidondersteuner. Zo versnelt het de wondgenezing en voorkomt het uitdroging van de huid. Dit komt omdat het de aanmaak van collageen regelt. Collageen is een eiwit dat voor stevigheid en structuur zorgt. Een vitamine C tekort verhoogt de kans op hyperkeratose, een aandoening waarbij de huid verhoornd. UV straling “vreet” vitamine C, evenals roken en smog.
- Pantotheenzuur (vitamine B5). Pantotheenzuur verhoogt glutathion in het lichaam, een belangrijke antioxidant voor de huid. Dit is vooral interessant als bescherming tegen zonlicht, roken, stress en andere radicaalschade. Omdat alle B-vitaminen samenwerken is het vaak beter voor een B-complex te kiezen dat alle B-vitaminen bevat. Zo is bijvoorbeeld biotine (B1) verantwoordelijk voor een betere vetopname, wat je huid ook weer ten goede komt. Een gangbare dosering is 50 mg per B-vitamine. Verder komt pantotheenzuur voor in avocado, paddenstoelen, eigeel, noten, schaal- en schelpdieren en brocolli.
- Astaxanthine. De sterkste antioxidant en UV beschermer voor de huid is misschien wel een klein algje genaamd Haematococcus pluvialis. Dit diertje zit tot zijn sprieten vol met astaxanthine. Dit is een pigment dat ook voorkomt in zalmen en flamingo`s. Het werkt als een natuurlijk zonnefilter voor de huid. De gangbare dosering is 6 mg per dag.
Radicaalvorming
Vrije radicalen zijn vergelijkbaar met op hol geslagen zuustofverbindingen die je gezonde cellen beroven wanneer ze maar kunnen. Een soort “zuurstofterroristen” zeg maar. Het lichaam heeft vrije radicalen hard nodig om allerlei taken uit te voeren zoals schadelijke bacteriën te neuraliseren en te ontgiften. Maar als je teveel vrije radicaalvorming krijgt versnelt je veroudering met rimpels en groeven tot gevolg. Je begrijpt dat vrije radicaalvorming niet op zichzelf staat, maar een gevolg is van een verstoring. Soms is het echter niet zo eenvoudig om direct de oorzaak op te lossen. In dat geval kan je het beste beginnen met antioxidanten en voeding vermijden die radicaalschade geeft.
Oplossingen
- Vermijden van geraffineerde suiker. Het is de meest voor de hand liggende oplossing, maar wel de belangrijkste. Want snelle suikers werken ontstekingsbevorderend, geven diepe groeven in je gezicht, zogenaamde “suikergroeven” die steeds zichtbaarder worden naarmate je ouder wordt. Suiker bevordert stress omdat het je bloedsuikerspiegel in de war schopt en veel magnesium kost. Kortom: het is het waard om ze uit je voeding te verwijderen.
- Zink en selenium. Deze mineralen zijn verantwoordelijk voor een goede schildklierwerking. Hierdoor komt er meer enegie vrij voor herstel en onderhoud aan je huid. Ook is selenium een onderdeel van glutathion, de antioxidant die vooral acné tegengaat. Veel mensen met acné problemen hebben een lage seleniumspiegel. Paranoten zijn een goede bron van selenium, evenals schaal- en schelpdieren. Zink zorgt in de huid voor een goede eiwitverbinding en speelt een onmisbare rol bij de wondheling. Als je zink aan je dieet wilt toevoegen, eet dan vooral schaal- en schelpdieren. Pompoenpitten bevatten ook zink, maar deze zijn gebonden aan fytaten. Fytaten remmen de opname van zink. Dit kun je voorkomen door ze vooraf even een nacht in water te weken. Qua suppletie kan je het beste voor 100 mcg seleniummethionine en 15 mg zinkmethionine gaan per dag.
- Vitamine E. Deze vetoplosbare antioxidant komt het meest voor in de huid. Je kunt vitamine E uit olijfolie en avocado halen, of als supplement van 200 mg.
Conclusie
Met stressbeheersing en voeding kom je een heel eind om je huid jong, stralend en gezond te houden. Wanneer je echter huidproblemen krijgt is het verstandig te kijken waar ze vandaan komen en de juiste oplossing te kiezen. Tijdelijke suppletie kan dan heel waardevol zijn om je doel te bereiken.